Dzień dobry
Kiedy kupowałem EMS i czytałem recenzje wszędzie (wliczając i to forum) napisane było, że młynek elegancko "trzyma dozę" pod warunkiem utrzymywania hoppera wypełnionego minimum w połowie. Ma to sens, w końcu ziarna zalegające od góry naciskają te które wchodzą w żarna i w funkcji czasu w ten sposób odrobina więcej ziaren zostanie zmielona, przy braku tego czynnika waga powinna spadać. Tak też robiłem po zakupie, tej zasady się trzymałem... aż do momentu kiedy postanowiłem zmienić kawę, więc "wymielałem" wszystko aż do pustego hoppera. Wtedy okazało się, że pod sam koniec waga przemiału nie jest wcale inna niż do tej pory. A jako że z zawodu jestem naukowcem w life-sciences to oczywiście nie wystarczyło mi "no chyba trzyma wagę" tylko zabrałem się do eksperymentu, z którego wynikami zapoznać możecie się poniżej.
Założenia wstępne, zmienne nie mające wpływu na wyniki: 1. Badamy zmianę wagi w funkcji czasu, nastaw to 8,9 sekundy i nie podaję jaką wartość w gramach chcę otrzymać, bo nie mierzymy tutaj odchyłów od żądanej wagi tylko ciągłość i powtarzalność uzyskanego wyniku.
2. Kawa to blend pod espresso.
3. Po użyciu nowej kawy należy dostosować czas mielenia, np tenże blend po wsypaniu do młynka w porównaniu z poprzednią kawą dawał ponad 1g więcej przy tym samym czasie. Te mielenia służące dostosowaniu czasu mielenia nie zostały uwzględnione w eksperymencie, zakładam że powtarzalność interesuje nas na już ustalonych parametrach.
Materiały i metody: 1. Hopper podzielony został na 3 części
- szyjka (kołnierz?), czyli najniższa część, mieści się w niej ok 52g kawy
- część dolna (tzw dolna połowa) która, zasypana została 155g kawy, co sprawiło że poziom kawy to mniej więcej połowa hoppera
- część górna (tzw górna połowa) która, jako że ma być połową, mieści również 155g kawy (oczywiście wartość zmienna zależna od kawy i od tego ile nasypiemy, niemożliwe jest ustalenie dokładnie równej linii którą da się powtórzyć)
Całość hoppera mieści więc w moim przypadku 362 gramy kawy. Określenia "górna i dolna połowa" są umowne, bo są one połową hoppera bez szyjki.
Nie umiem wstawiać obrazków na forum, będą więc odnośniki
https://i.ibb.co/BLXRmDg/hopper.png2. Czas mielenia ustalony został na 8,9 sekundy.
3. Przemielono cały hopper, następnie uzupełniono kawę w szyjce (52g), domielono do końca i całą procedurę powtórzono. Dosypanie do szyjki miało na celu uzyskanie większej ilości wyników dla tego obszaru, ponieważ jest tam bardzo mało kawy to wyniki mogłyby być nieistotne statystycznie.
Wyniki: Do odczytu wyników użyto (myślę, że można spokojnie napisać "profesjonalnej") wagi OHAUS Scout STX d=0,01g
Uzyskano 48 wyników z czego:
- 9 z górnej połowy w pierwszym zasypie
- 9 z dolnej połowy w pierwszym zasypie
- 3 z szyjki w pierwszym zasypie
- 3 z szyjki z uzupełnienia w w pierwszym zasypie
- 9 z górnej połowy w drugim zasypie
- 9 z dolnej połowy w drugim zasypie
- 3 z szyjki w drugim zasypie
- 3 z szyjki z uzupełnienia w w drugim zasypie
Dla całości 48 wyników:
średnia arytmetyczna 17,14
max wynik 17,39
min wynik 16,94
mediana 17,14
odchylenie standardowe 0,088
Dla 18 wyników z "pierwszej połowy" (zsumowany zasyp 1 i 2)
średnia arytmetyczna 17,14
max wynik 17,33
min wynik 16,94
mediana 17,15
odchylenie standardowe 0,103
Dla 18 wyników z "drugiej połowy" (zsumowany zasyp 1 i 2)
średnia arytmetyczna 17,14
max wynik 17,39
min wynik 17,02
mediana 17,14
odchylenie standardowe 0,090
Dla 12 wyników z "szyjki" (zsumowany zasyp 1 + uzupełnienie i zasyp 2 + uzupełnienie)
średnia arytmetyczna 17,12
max wynik 17,19
min wynik 17,03
mediana 17,13
odchylenie standardowe 0,048
Jak to wygląda gdyby chcieć to przedstawić na wykresie?
Na wykresie ze skalą 0-20g różnice są niemalże niezauważalne
https://i.ibb.co/0fRMhvK/wykres1.pngZerknijmy więc na wykres w skali 16-18g bo ten więcej nam powie (ale też jeśli ktoś wcześniej nie widział powyższego 0-20 oraz nie zwrócił uwagi na skalę może mylnie odebrać wahania jako bardzo duże)
https://i.ibb.co/ft6jvpW/wykres2.pngNo dobra, ale to są te różnice pomiędzy górą a dołem czy nie ma? Kreska na wykresie niewiele nam powie, ale analiza wariancji już tak.
(nie umiem tu formatować, więc wrzucam screenshot zamiast plain textu):
https://i.ibb.co/0m6t96k/anova.pngCo to znaczy? Najprościej - nie ma różnic między grupami.
Wnioski: Nie, waga przemiału nie spada wraz z wypełnieniem hoppera.
Tak, zdarzają się odchyły o prawie 0,3g, ale są one rzadkie oraz niezwiązane z poziomem zasypu.
Kiedy odchył jest znaczący z punktu widzenia przygotowania kawy? To pozostaje kwestią dyskusyjną, ale:
- 0,17g to jest 1% całej dozy. 1%! Czy jeden procent zmienia ekstrakcję w zauważalny sposób?
- 0,1g spokojnie IMO jest pomijalne
- 0,2g w większości przypadków nie zmieniało czasu ekstrakcji, 2 razy wymagało 2-3 sek więcej do osiągnięcia 34g uzysku, ale czy to kwestia tych 0,2g czy mojego przygotowania...
- 0,3g nadal bywało, że mieściło się w czasie, a czasem (częściej niż przy 0,2) wymagało jak 0,2g kilku sekund więcej/mniej
Dla spokoju ducha przyjąłem, że niezadowalający jest wynik różniący się od średniej o 1% i więcej, więc 0,17g. Takich wyników było 2 na 48 prób (co oznacza 4%).
Nie oceniam jakości przemiału, bo raz że mam za małe doświadczenie, a dwa nie mam narzędzi i metodologii.
Oceniam powtarzalność wagi przemiału przy zadanym czasie - jest bardzo dobrze i nie ma na co narzekać.